نوروفیدبک چیست؟
نویسنده: خانم یلدا فروید – روانشناس و نوروتراپیست
در دنیای پیشرفته امروزی، مفاهیم مرتبط با علوم عصبی و فناوری به سرعت در حال توسعه میباشند. یکی از مفاهیم جذاب در این زمینه، نوروفیدبک است. در این مبحث، به بررسی عمیق و جزئیاتی از نوروفیدبک پرداخته و تلاش میکنیم محتوای با کیفیت ارائه نماییم.
ما در حالت عادی قادر به کنترل و تغییر امواج مغز خود نیستیم؛ زیرا نسبت به این امواج آگاهی نداریم. در روش درمانی نوروفیدبک، سعی میشود تا این آگاهی از طریق ارائۀ بازخوردهای (فیدبک) بسیار سریع (چند هزارم ثانیه پس از وقوع) به فرد ایجاد شود. همچنان که این تمرین ادامه مییابد، مغز یاد میگیرد که چگونه به تولید بیشتر امواجی بپردازد که منجر به عملکرد بهتر میشود.
نوروفیدبک یک رویکرد نوین در حوزه علوم عصبی است که از اصول فیدبک (بازخورد) برای ارتباط با سیستم عصبی انسان استفاده میکند. در این فرآیند، اطلاعات مربوط به فعالیتهای عصبی افراد ثبت میشود و سپس از این اطلاعات برای بهبود عملکرد شناختی، کنترل استرس، و بهبود حافظه استفاده میشود.
کاربردهای نوروفیدبک
- افزایش توجه و تمرکز
- کاهش بیش فعالی (ADHD)
- کاهش استرس و اضطراب
- کاهش افسردگی
- کاهش وسواس
- کاهش اختلالات یادگیری
- درمان اختلالات و بیماریهای روحی و روانی
بیشتر بخوانید: تحریک الکتریکی مغز به روش TDCS
خطرات، عوارض و موارد منع مصرف نوروفیدبک چیست؟
-
عوارض جانبی
استفاده نادرست یا بیتوجهی به دستورات نوروفیدبک ممکن است به عوارض جانبی منفی منجر شود. این عوارض ممکن است شامل سردرد، افزایش استرس، یا اختلال در خواب باشد.
-
وابستگی
اعتماد بیش از حد به نوروفیدبک و عدم استفاده از راهکارهای دیگر ممکن است باعث وابستگی به این تکنولوژی شود.
-
موارد منع استفاده از نوروفیدبک
زنان باردار باید از استفاده از نوروفیدبک پرهیز کنند تا هرگونه تأثیر منفی بر سلامتی جنین جلوگیری شود. افراد مبتلا به بیماریهای خاص عصبی نیز باید قبل از استفاده از نوروفیدبک با پزشک خود مشورت کنند. همچنین افرادی که زمینه مشکلات روانی دارند، باید از نوروفیدبک با احتیاط بیشتری استفاده کنند.
نوروفیدبک به چه صورت اجرا میشود؟
درمانگر، برنامه خاصی که متناسب با نوع بیماری می باشد انتخاب میکند، این برنامه، شبیه بازی کامپیوتری است و فرق اساسی که با بازیهای کامپیوتری معمولی دارد این است که کاملا بدون دخالت دست و بدون استفاده از دسته یا فرمان بازی میباشد و بیمار باید با نیرو و توانایی مغز خود، بازی را هدایت کند و وقتی که در جهت بهبودی و اصلاح بیماری در بازی پیش می رود جایزه می گیرد که منجر به تشویق بیمار به ادامه بازی می شود.
پس از چند جلسه درمان، مغز تکالیف را میآموزد و خود را با آن تطبیق میکند و در پایان هر جلسه الکترودها از بیمار جدا میشود.
روش درمانی نوروفیدبک چند جلسه باید انجام شود؟
بهمنظور هر چه بهتر بودن نتایج حاصل از درمان و پایداری بیشتر اثرات درمانی تعداد جلسات باید به حدی باشد که درمان تکمیل شود.
مدت زمان معمول جلسات بین 35 تا 45 دقیقه است. ممکن است در برخی موارد کمی طولانیتر یا کوتاهتر شود، حداقل 2 الی 3 جلسه در هفته توصیه میشود، اما برگزاری 3 تا 4 جلسه در هفته باعث تسهیل درمان میشود.
استفاده از نوروفیدبک میتواند مزایای بسیاری داشته باشد، اما انتخاب با آگاهی و شناخت از خطرات ضروری است. پیشنهاد میشود که قبل از استفاده از این روش درمانی، با پزشک خود مشورت کنید.