جسمی حرکتی

جسمی – حرکتی

نویسنده: دکتر مالک میرزایی – متخصص اختلالات رشدی حرکتی

اگر بخواهیم روند رشد انسان را بررسی نماییم بی‌شک رشد جسمی حرکتی یکی از پایه‌های اصلی و البته مهمترین مرحله در مراحل اولیه‌ی رشد (دوران کودکی) است.

منظور از رشد جسمانی چیست؟

رشد جسمانی عبارت است از یک سری تغییرات هندسی در سلول که در نتیجه‌ی آن هر سلول از نظر حجم، اندازه، مایع سلول و تعداد افزایش می‌یابد. به طور کلی این فرآیند مرحله‌ی بسیار پیچیده‌ای است که تکامل فرد را تا رسیدن به یک انسان بالغ در بر می‌گیرد.

در این میان عامل ژنتیک و محیط از همان لحظات اولیه زندگی انسان(قبل از تولد) این روند را تحت تاثیر قرار می‌دهند.

منظور از تکامل حرکتی چیست؟

تکامل حرکتی عبارت است از تغییر و پیشرفت در رفتار حرکتی به سوی شایستگی که در نتیجه‌ی تاثیر متقابل نیروهای وراثتی و محیطی به حصول می‌انجامد. به عبارتی توسعه توانایی‌هایی که لازمه‌ی حرکت و متعاقب آن یادگیری مهارت‌های حرکتی هستند.

 مهارت حرکتی چیست؟

باید گفت که به ترکیب توانایی‌هایی که با هم دیگر یک نوع از حرکت را بوجود می آورند مهارت حرکتی گفته می شود.

انواع مهارت‌های حرکتی

• مهارت‌های حرکتی ابتدایی یا اولیه (قبل از راه رفتن)

  1. سینه خیز رفتن
  2. چهار دست و پا رفتن
  3. نشستن و ایستادن بدون کمک

این مهارت‌ها در رشد انسان بسیار ضروری هستند و باید توالی رشد آن طی شود، زیرا که روند تکامل سیستم عصبی وابسته به رشد و توسعه این مهارت‌ها است.

• مهارت‌های حرکتی پایه یا بنیادین

در واقع و به عبارتی مهارت‌های استواری، مهارت های حرکتی درشت و ظریف در زمره‌ی این مهارت‌ها قرار می گیرد

1. 1. راه رفتن، دویدن، پریدن و لی لی رفتن
   2. گرفتن و پرتاب توپ
   3. مهارت‌های تعادلی ایستا و پویا
   4. نقاشی کشیدن، قیچی کردن، گرفتن اشیا کوچک با انگشتان

• مهارت‌های ادراکی حرکتی

این مهارت‌ها منوط به یک فرآیند ادراکی و به دنبال آن اجرای مهارت حرکتی است. فرآیند ادراکی در قالب درون‌داد که با توجه به دریافت و رمزگشایی محرک انجام می‌گیرد. که بعد از آن مرحله‌ی سازماندهی و یکپارچگی اطلاعات (پردازش) و برون‌داد که شامل رمزگردانی، اجرا و پاسخ است انجام می‌گیرد.

• مهارت‌های شناختی حرکتی

تقریبا بعد از مرحله‌ی حسی حرکتی طی دو سال اول زندگی، شناخت به عنوان اصلی‌ترین حوزه در رشد انسان خود را شروع خواهد کرد. آگاهی از بدن و آگاهی از محیط و ارتباط بین بدن و محیط، اساس مهارت‌های شناختی حرکتی را تشکیل می‌دهد. ما با شناخت از یک موضع حرکت خود را اجرا می‌نمایم.

• 1. حرکت دادن ابرو به نشانه عدم رضایت
  2. دویدن با سرعت به قصد فرار از حمله حیوان وحشی