اختلال پردازش حسی چیست؟

اختلال پردازش حسی

نویسنده: دکتر مالک میرزایی – متخصص اختلالات رشدی حرکتی

اختلال پردازش حسی (SPD) یک مسئله پیچیده در زمینه علوم پزشکی، عصب‌شناختی و توانبخشی است که تأثیرات گسترده‌ای بر زندگی افراد به‌ویژه کودکان دارد. در این مقاله، به بررسی اختلالات پردازش حسی، علل احتمالی آن، راه‌های تشخیص و درمان مناسب خواهیم پرداخت.

انواع اختلالات پردازش حسی

اختلالات پردازش حسی به چندین نوع تقسیم می‌شوند:

• اختلالات حسی حرکتی

این نوع اختلال مرتبط با مشکلات در تنظیم و کنترل حرکات‌ و تعادل بدن است.

•  اختلالات حسی لمسی

افراد ممکن است به لمس حساسیت داشته باشند، به عنوان مثال عدم تحمل به لباس‌هایی با بافت‌های خاص.

• اختلالات حسی مرتبط با شنوایی

مشکل در تحمل صداها یا حساسیت به صداهای بلند ممکن است ایجاد شود.

• اختلالات حسی تجسمی

ممکن است افراد به مشکلات در تشخیص و تفسیر تصاویر و اطلاعات بصری برخورد کنند.

• اختلالات حسی بویایی و چشایی

مشکلات در تشخیص بوها و طعم‌ها می‌تواند ایجاد شود.

علل اختلال پردازش حسی

علل اختلال پردازش حسی هنوز کاملاً مشخص نشده‌اند. اما عوامل زیر به عنوان علل احتمالی مطرح شده‌اند:

• عوامل ژنتیکی

ژنتیک و نقش رفتار در خانواده ممکن است در ابتدایی بودن این اختلال تأثیر داشته باشد.

•  تجربیات اولیه

تجربیات نوزادی و کودکی ممکن است در رشد اختلالات پردازش حسی نقش داشته باشند.

• شرایط محیطی

عوامل محیطی مانند تغذیه نامناسب یا مواد شیمیایی ممکن است به ایجاد این اختلالات کمک کنند.

تشخیص و درمان اختلال پردازش حسی

تشخیص صحیح اختلالات پردازش حسی نیازمند مشاوره از تخصصی‌های زمینه‌ی عصب شناختی و ارزیابی‌های مرتبط است. بر اساس تشخیص، درمان‌های متناسب اعمال می‌شوند. این درمان‌ها می‌توانند شامل درمان حسی،درمان شناختی، درمان گفتاری و تمرینات حرکتی باشند.

روش‌های بهبود اختلال پردازش حسی

تشخیص صحیح اختلالات پردازش حسی نیازمند مشاوره از تخصصی‌های زمینه‌ی عصب شناختی و ارزیابی‌های مرتبط است. بر اساس تشخیص، درمان‌های متناسب اعمال می‌شوند. این درمان‌ها می‌توانند شامل درمان حسی،درمان شناختی، درمان گفتاری و تمرینات حرکتی باشند.

•  ماساژ عصبی

یکی از روش‌های مؤثر برای کمک به افراد با SPD، ماساژ با تحریک سیستم عصبی است. این تمرین با استفاده از انگشتان یا ابزارهای نرم و به لطافت انجام می‌شود. این ماساژ می‌تواند به افراد کمک کند تا اطلاعات حسی را بهبود دهند و واکنش به آن‌ها را کنترل کنند.

•  درمان حرکتی

درمان حرکتی یک روش درمانی است که با استفاده از حرکات بدنی منظم و متنوع، به افراد با SPD کمک می‌کند تا توانایی پردازش حسی از طریق برنامه‌ریزی اجرای حرکتی خود را بهبود بخشند. این تمرین‌ها ممکن است شامل ورزش‌ها، تعادل‌ها، یادگیری الگوها ودر کل تمرینات منظم حرکتی می باشد.

• درمان حسی

درمان حسی یک روش معتبر برای کمک به افراد با SPD است. در این روش درمانی، افراد به تحریک‌های حسی مختلف تحت نظر یک متخصص علوم اعصاب قرار می‌گیرد. این تمرین‌ها ممکن است شامل فشارها، تکان‌ها، و تحریک‌های خاص باشد.

• مهارت‌های ارتباطی

تقویت مهارت‌های ارتباطی نیز می‌تواند به بهبود اختلالات پردازش حسی کمک کند. افراد با SPD ممکن است دشواری‌هایی در برقراری ارتباط با دیگران داشته باشند. تمرین‌هایی که به بهبود مهارت‌های ارتباطی کمک می‌کنند، می‌توانند زندگی اجتماعی آن‌ها را بهبود بخشند.

• مدیریت استرس

استرس می‌تواند عوارض منفی بر افراد با SPD داشته باشد. به عنوان مثال، استرس می‌تواند واکنش‌های حسی شدیدتری را ایجاد کند. مدیریت استرس و آموزش تکنیک‌های آرامش می‌تواند به این افراد کمک کند تا با اثرات مخرب استرس مقابله کنند.